نگاه هفته

(مروری بر مهمترین تحولات ایران در هفته گذشته)

07/11/1384

27/1/2006

تهیه و تنظیم:وریا محمدی

http://www.koorso.blogfa.com/

 

در هفته گذشته شهر اهواز ساعت نه و سی دقيقه بامداد سه شنبه (چهارم بهمن) شاهد انفجار بمبی در ساختمان بانک سامان واقع در محله کيانپارس بود که باعث آتش‌ سوزی در بانک و کشته شدن شش نفر شد. نيم ساعت پس از اين انفجار، بمب ضعيفی در ساختمان فنی اداره‌ کل منابع طبيعی واقع در بلوار گلستان منفجر شد که هشت زخمی باقی گذاشت.اين سومين بار طی هفت ماه بود که شهر اهواز صحنه بمبگذاری می شد. آن گونه که معاون استاندار خوزستان گفت، هفته پیشتر، يک مورد اقدام به بمبگذاری در اهواز صورت گرفته بوده که نيروهای امنيتی قبل از انفجار، بمبگذار را دستگير و بمب‌ را خنثی کرده بودند.اهواز که بخش بزرگی از جمعيت بومی آن و شهرستانهای اطرافش را اعراب ايرانی تشکيل می دهند در بهار گذشته صحنه نا آراميهای ملی خشونتباری شد که در نتيجه آنها دست کم پنج نفر در درگيری با نيروی انتظامی کشته و شمار زيادی مجروح يا دستگير شدند. يک روز پس از انفجار، منوچهر متکی وزير امورخارجه جمهوری اسلامی، دولت بريتانيا را به دست داشتن در اين بمبگذاريها متهم کرد و گفت که برای مسئولان ذيربط و مراکز اطلاعاتی همراهی و آماده سازی بريتانيا در اين انفجارها چه در لندن و چه در بصره آشکار شده است.متکی طی سخنانی که از اخبار ساعت دو بعدازظهر شبکه اول تلويزيون ايران پخش شد گفت اميدوار است مقامهای بريتانيايی پاسخ روشنی در اين زمينه داشته باشند و افزود: "طراحان جنايات اهواز آنهايی اند که چه خودشان و چه همفکرانشان با مقامهای انگليسی در لندن عکس يادگاری می گيرند ... آنها از اطلاعات و همکاری فرماندهان ارتش انگليس در بصره برخوردارند".دولت بريتانيا اين اتهامات را رد کرد.پيش از منوچهر متکی، محمود احمدی ‌نژاد رئيس جمهور اسلامی در جلسه‌ هيئت وزيران گفته بود: "در حوادث اهواز رد پای اشغالگران عراق بروشنی مشخص است و آنها بايد مسئوليت اين اقدامات جنايتکارانه خود را بر عهده گيرند". وی وزارتخانه‌ های امورخارجه، کشور، اطلاعات و نيروهای نظامی و انتظامی را موظف به پیگيری و برخورد شديد با عوامل بمبگذاريهای اهواز در بعد داخلی و خارجی کرد و از دستگاه قضائی خواست در مجازات عوامل مرتبط با اين حوادث جدی ‌تر و با سرعت و قاطعيت عمل کند.

&&&

درد هفته گذشته علی لاريجانی دبيرشورای عالی امنيت ملی جمهوری اسلامی وارد مسکو پايتخت روسيه شد تا در جهت يافتن راه حلی برای بحرانی هسته ای که بر روابط کشورش با غرب سايه انداخته است با مقامهای روسيه مذاکره کند. خبرگزاری روسی تاس به نقل از غلامرضا انصاری سفير ايران در مسکو نقل کرده که مقامهای ايران در ديدار با مقامهای روس به دنبال توضيحات بيشتر در مورد طرحی اند که روسيه برای حل بحران هسته ای ايران پيشنهاد داده است.بنا بر اين طرح که مورد موافقت آمريکا و دولتهای اروپايی درگير در مناقشه اتمی ايران قرار گرفته، ايران می تواند مرحله توليد سنگ معدن اکتا اکسيد اورانيوم (معروف به کيک زرد) به گاز هگزافلوئوريد اورانيوم را در تأسيسات خود انجام دهد اما مرحله سانتريفوژ اين گاز که به استخراج اورانيوم غنی شده می انجامد بايد در خاک روسيه انجام گيرد تا امکان اينکه ايران با دستيابی به اين ماده راديواکتيو توان ساخت سلاح اتمی را بيابد از ميان برود. علی لاريجانی، دبير شورای عالی امنيت ملی و سرپرست مذاکرات هسته ای ايران همچنین پس از ديدار با وزير خارجه چين بار ديگر اعلام کرد که پيشنهاد روسيه برای حل مناقشه اتمی کشورش با غرب را مفيد می داند، هرچند اعتقاد دارد که اين طرح نيازمند گفتگو و بررسی بيشتر است.سخنگوی وزارت خارجه چين نيز پيش از او با اعلام اينکه کشورش از هر اقدام ديپلماتيک برای حل مسئله هسته ای ايران حمايت می کند گفته بود که دولت چين پيشنهاد روسيه را يکی از راههای قابل بررسی برای خروج از بن بست کنونی در مناقشه ايران و غرب می داند.همچنین در همین هفته سپری شده رئيس جمهوری آمريکا به طور علنی از طرح روسيه برای حل بحران هسته ای ايران حمايت کرد.بوش در يک کنفرانس خبری گفت که او از برنامه هسته ای ايران حمايت خواهد کرد اگر تمام سوخت مورد نياز اتمی آن در روسيه توليد شود و زير نظارت آژانس اتمی سازمان ملل به ايران منتقل شود.رئيس جمهوری آمريکا همچنين گفت که روسيه بايد زباله هسته ای را که می تواند در سلاح های اتمی استفاده شود جمع آوری کند.

&&&

در هفته گذشته و در پی اظهارات سفير آمريکا در دهلی که يک معامله مهم اتمی ميان آمريکا و هند را به چگونگی رای دهلی به مساله اتمی ايران در نشست بعدی آژانس بين المللی انرژی اتمی پيوند زده بود، سخنگوی وزارت خارجه آمريکا گفت اين دو مسائلی جداگانه هستند.سفير آمريکا هشدار داده بود در صورتی که هند از قطعنامه آتی آژانس بين المللی انرژی اتمی عليه ايران حمايت نکند، معامله مهم ميان دو کشور برای انتقال فناوری هسته ای آمريکا به هند، ممکن است نقش بر آب شود.اما شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمريکا، بعدا به خبرنگاران گفت: "خوب، در روابط ما با هند، وقتی نوبت به اين دو مساله می رسد، ما با آنها به عنوان مسائلی جداگانه برخورد می کنيم."مک کورمک گفت واشنگتن دولت هند را تشويق می کند به ارجاع ايران به شورای امنيت سازمان ملل رای دهد "اما نهايتا اين تصميمی است که آنها بايد بگيرند."هند در ماه سپتامبر گذشته به قطعنامه شورای حکام آژانس بين المللی انرژی که ايران را به موارد متعدد نقض پيمان بين المللی منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای متهم و نسبت به برنامه هسته ای اين کشور ابراز بی اعتمادی می کرد، رای مثبت داده بود که شگفتی ايران را به دنبال داشت.هند و ايران سرگرم مذاکره پيرامون احداث يک خط لوله گاز 7 ميليارد دلاری هستند که هدف آن تامين انرژی مورد نياز هند است. هند پيشتر در سال 2005 يک قرار داد 22 ميليارد دلاری برای خريداری سالانه 5 ميليون تن گاز از ايران با تهران امضا کرده بود. با اينکه وزارت خارجه آمريکا اظهارات مالفورد را نظرات شخصی او عنوان کرد و تأکيد کرد که همکاری هسته ای آمريکا و هند موضوعی جدا از موضعگيری اين کشور نسبت به مناقشه اتمی ايران و غرب است، شيام ساران وزيرخارجه هند مالفورد را احضار و به وی گوشزد کرد که اظهاراتش نامناسب بوده و در ايجاد رابطه همکاری مستحکم ميان کشورش با هند نقش سازنده ای ندارد.ساران همچنين خطاب به سفير آمريکا اعلام کرد که تصميم گيری اش در مورد رأی به ارجاع ايران به شورای امنيت بستگی به خواست و قضاوت اين کشور و اهميتی دارد که برای موضوع قائل است.آن گونه که وزارت خارجه هند اعلام کرد، سفير آمريکا با "ابراز تأسف صميمانه" گفته است که سخنانش بدون توجه به محتوای کلی و زمينه اصلی شان نقل شده اند و وی قصد نداشته است حق تصميم گيری دولت هند در مورد منافع خود را زير سؤال ببرد.پيمان همکاری هسته ای آمريکا و هند که مالفورد در اخیرش از آن ياد کرده بود ماه ژوئيه گذشته ميان دولتهای دو کشور امضا شده تا امکان لغو تحريمهايی که آمريکا طی هفت سال گذشته بر هند اعمال کرده است فراهم آيد.اين تحريمها پس از آن بر قرار شد که هند نخستين آزمايش هسته ای خود را در سال 1998 انجام داد و اعلام کرد که به سلاح هسته ای دست يافته است. بنابر پيمانی که ميان دو دولت امضا شده اما برای اجرا در آمريکا به تنفيذ کنگره آن کشور نياز دارد، مقرر می دارد که هند در قبال دريافت فناوری هسته ای غيرنظامی و سوخت اتمی از آمريکا به بازرسان بين المللی اجازه دهد از تأسيسات هسته ای اش بازديد کنند.هند در ماه سپتامبر گذشته به قطعنامه شورای حکام آژانس بين المللی انرژی که ايران را به موارد متعدد نقض پيمان بين المللی منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای متهم کرد و راه را برای ارجاع پرونده هسته ای اين کشور به شورای امنيت هموار ساخت رأی مثبت داد که شگفتی ايران را به دنبال داشت.هند در حالی عليه ايران رأی داد که با اين کشور سرگرم مذاکره برای احداث طرح هفت ميليارد دلاری احداث خط لوله گاز برای تأمين انرژی مورد نياز بود.هند پيشتر قراردادی 22 ميليارد دلاری برای خريداری سالانه پنج ميليون تن گاز با ايران امضا کرده بود.

&&&

در هفته گذشته وزارت خارجه بريتانيا به مأموريت سه ساله سر ريچارد دالتون سفير خود در ايران پايان داد و جفری آدامز را مأمور کرد تا از ماه مارس آينده جانشين او در تهران شود. جفری دوين آدامز 48 سال سن دارد و آخرين سمت او در وزارت خارجه بريتانيا، مسئوليتی در دفتر وزير خارجه طی سالهای 2003 تا 2005 ميلادی بوده است.آدامز که تحصيلکرده دانشکده ملی مديريت در پاريس است، کار در وزارت خارجه بريتانيا را در سال 1979 در بخش آفريقای جنوبی اين وزارتخانه آغاز کرده است.او طی دوران فعاليت در دستگاه سياست خارجی بريتانيا در کشورهای عربستان سعودی، آفريقای جنوبی، مصر و شهر بيت المقدس (به عنوان نماينده دولت بريتانيا در تشکيلات خودگردان فلسطينی) خدمت کرده اما مأموريت او در تهران نخستين تجربه او در مقام سفارت خواهد بود. اعلام نام او به عنوان سفير جديد بريتانيا در تهران در شرايطی صورت می گيرد که محمدحسين عادلی سفير ايران در لندن مدتهاست برکنار شده و هنوز جانشينی برای او تعيين نشده است.بريتانيا يکی از سه دولت اروپايی است که در خط مقدم رويارويی با ايران بر سر فعاليت اتمی اين کشور قرار دارند و سفارتخانه بريتانيا در تهران طی يکی دو سال گذشته بارها صحنه تظاهرات ايرانيانی بوده که به سياست دولت بريتانيا در قبال برنامه اتمی کشورشان اعتراض داشته اند.اين تظاهرات اغلب با پرتاب سنگ و حتی بمبهای صوتی دست ساز به ساختمان سفارتخانه همراه بوده، هرچند اين حملات هيچگاه تلفاتی برجای نگذاشته است.

&&&

در هفته گذشته سازمان هواپيمايی کشوری جمهوری اسلامی به دستور رئيس جمهور اسلامی نامه ‌ای به مراجع آمريکايی نوشت و برای راه اندازی خط پروازی مستقيم ميان دو کشور اعلام آمادگی کرد.رضا جعفرزاده، مدير روابط عمومی سازمان هواپيمايی کشوری ايران، برقراری خط پروازی مستقيم ميان ايران و آمريکا را پاسخ مثبتی به درخواستهای ایرانیان مقيم آمريکا اعلام کرد و گفت انگيزه برقراری اين خط پروازی به دنبال سفر محمود احمدی نژاد رئيس جمهور ايران به آمريکا و ديدار او با شماری از ايرانيان مقيم آن کشور ايجاد شده است. احمدی نژاد نخستين سفر خارجی خود در مقام رئيس جمهور ايران را ماه سپتامبر گذشته به نيويورک انجام داد تا در اجلاس سران کشورهای عضو سازمان ملل متحد شرکت کند. به گفته مدير روابط عمومی سازمان هواپيمايی کشوری ايران، انگيزه  احمدی نژاد در ايجاد خط پرواز مستقيم ميان ايران و آمريکا خارج از معادلات سياسی و صرفاً به لحاظ پاسخ به "درخواست انسانی" ايرانيان مقيم آمريکاست. از سال 1980 ميلادی که ايران و آمريکا روابط رسمی خود را قطع کردند پرواز مستقيم هواپيماها ميان دو کشور متوقف شد و ايرانيان مقيم آمريکا معمولاً از طريق پايتختهای اروپايی به کشورشان رفت و آمد می کنند.

&&&

در هفته گذشته و به دنبال اعلام نام جنبش اسلامگرای حماس به عنوان برنده انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطينی در نتايج اوليه، دولت جمهوری اسلامی اين "پيروزی" را به مردم فلسطين و کليه مسلمانان جهان تبريک گفت و ابراز اميدواری کرد که آنچه این رژیم آنرا"نتايج حضور پرقدرت حماس در صحنه فلسطين نامید، دستاوردی بزرگ برای ملت فلسطين داشته باشد".حميدرضا آصفی سخنگوی وزارت امورخارجه با ابلاغ تبريک کشورش به فلسطينيان، موفقيت حماس در انتخابات را نشانگر "عزم فلسطينيان برای استمرار مبارزه و مقاومت در مقابل اشغالگران" دانست و گفت: "امروز شور، هيجان و اميد، سراسر سرزمينهای اشغالی فلسطين را دربر گرفته است".وی ابراز اميدواری کرده که نتايج انتخابات، همبستگی هر چه بيشتر ملت فلسطين را برای احقاق کامل حقوق خود در پی داشته باشد. آصفی خطاب به حاميان اسرائيل اعلام کرد که تحولات منطقه را بدرستی تحليل کرده، "هر چه زودتر چشمان خود را به روی واقعيتهای انکارناپذير خاورميانه بگشايند". جنبش حماس که مسئول بسياری از عمليات انتحاری در اسرائيل و درگيری با ارتش و نيروهای امنيتی اسرائيل در سرزمينهای فلسطينی شناخته می شود از حمايت مستقيم ايران برخوردار و در اين کشور دارای دفتر و نماينده است.اين در حالی است که اسرائيل و آمريکا اين جنبش را گروهی تروريستی می دانند و کشورهای غربی از پيروزی آن در انتخابات ابراز نگرانی کرده اند.

&&&

در هفته گذشته شعبه 14 بازپرسي دادسراي انقلاب تهران هفت نفر از اعضاي هيات مديره سنديكاي شركت واحد به نام‌هاي آقايان ابراهيم مددي ( نايب رييس) ، سعيد ترابيان ، سعيد داود رضوي ، علي زاد حسين ، عبدالرضا ترازي ،‌ غلام ميرزايي و‌ منصور حيات غيبي را احضار كرد.گفتني است سنديكاي شركت واحد پيش از اين روز شنبه را روز اعتصاب كاركنان شركت واحد جهت آزادي رييس هيات مديره سنديكا (‌منصور اصانلو) ، قانوني اعلام شدن سنديكا و همچنين خواسته هاي صنفي اعلام كرده بود. در آخرین اطلاعیه سندیکا که هفته گذشته منتشر شد آمده بود:همان طوری که شما عزيزان می دانيد، سنديکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی با تمام وجود از حق و حقوق شما دفاع نموده و در اين راه با تحمل سختی ها همانند سلول های انفرادی اوين، اخراج، تبعيد و احضارهای متعدد به مراکز امنيتی، به هيچ عنوان در دفاع از حق و حقوق قانونی کارگران ذره ای عقب نشينی نکرده و با اتحاد و همت و يک پارچگی شما، همچنان از حق و حقوق شما جانانه دفاع می کند.در ادامه اطلاعیه سندیکا آمده بود که،متاسفانه با همه اين رنج ها و سختی ها، نه تنها اقدام شايسته ای در جهت اجرای خواسته های به حق و قانونی کارگران تحقق نيافته است، بلکه رئيس هيات مديره سنديکا آقای منصور اسانلو، از تاريخ 1/10/84 به دليل نامشخص و نامعلومی دستگير و زندانی شده است. لذا از تمامی همکاران به ويژه رانندگان غيور و حق طلب در دو شيفت صبح و عصر و کارگران تعميرگاه ها و مناطق دهگانه و اتوبوس برقی و واحد گشت و امور اداری دعوت می نمائيم در يک اتحاد و همبستگی فراگير و غيرتمندانه در مورخه شنبه 8/11/84 از اول صبح دست از کار کشيده و در مناطق تجمع کرده و تا آزادی آقای منصور اسانلو و به رسميت شناختن سنديکا و انعقاد پيمان دسته جمعی ششم به اعتصاب در همه مناطق و اتوبوس برقی و واحد گشت ادامه داده و هماهنگ با تصميمات بعدی هيات مديره سنديکا آماده باشيد، اعتصاب را ادامه می دهيم تا به خواسته های خود برسيم.

&&&

و سرانجام اینکه در هفته گذشته و در پی قطع روابط تجارى بزرگترین بانک اروپا UBS سوييس، یک بانک دیگر بزرگ سوئیس كرديت سوييس نيز اعلام كرد كه قصد دارد مناسبات تجارى خود را با  تهران قطع كند. سایت اكسس‌ نيوز با اعلام این خبر نوشت بر اساس اطلاعات بانک مركزى سوييس، بانك‌هاى UBS و كرديت سوييس حدود 2 میلیادر دلار از دارايی های مشتريان ايرانى را در اختيار دارند. بانك UBS سوئیس بزرگترین بانک اروپا و ششمين بانک بزرگ جهان به شمار مي‌رود و مديران و كارشناسان اين غول مالی اعلام كرده‌اند كه قطع روابط تجاری با تهران، خسارات زیادی برای این بانک نخواهد داشت.همچنین در میانه هفته گذشته این خبر منشر شد که کمپانی آمریکايی بيمه‌ AON تصميم دارد فعاليت دو موسسه تابعه خود در ايران را از اول آوريل (ابتداى سال 85) متوقف كند. اين شركت در نامه‌اى به صندوق بازنشستگى شهر نيويورك با ابراز نگرانى در خصوص حضور بيمه‌ گزارهايش در ايران نوشت: پس از بررسى دقيق فعاليت‌هاى شركت AON كه در ارتباط با ايران بود و هم‌چنين با توجه به اقدامات و بيانيه‌هاى اخير در خصوص اين كشور كميته سياستگذارى AON تصميم گرفته است تمامى فعاليت‌هاى خود را در ارتباط با ايران متوقف كند. پاتريك جى ريان ـ رييس شركت AON ـ در اين خصوص گفت نه AON و نه شركت‌هاى تابعه‌اش هيچ حضورى در ايران نخواهند داشت و هيچ كارى براى دولت يا موسسات بازرگانى در اين كشور انجام نخواهند داد. يك سخنگوى شركت AON تاييد كرد كه زمان توقف عمليات AON از اول آوريل سال جارى خواهد بود. به گزارش پايگاه اينترنتى شيكاگو بيزينس، سازمان بازنشستگى كارمندان نيويورك، صندوق بازنشستگى پليس نيويورك سيتي، صندوق بازنشستگى آتش‌نشانى نيويورك سيتي، سازمان بازنشستگى معلمان نيويورك و سازمان بازنشستگى هيات مديره آموزشى نيويورك سيتى اواخر سال 2004 از شركت AON خواسته بودند تا فعاليت‌هاى خود با ايران را مورد بررسى قرار دهد. ويليام سى تامپسون ـ مدير امور مالى AON ـ در اين خصوص گفت:, AON اقدام درستى انجام داده است و انتظارى كه من از ديگر شركت‌ها دارم اين است كه آنها نيز همانند AON عمل كنند. من خوشحال هستم كه AON فعاليت‌هاى برون مرزى خود را مورد بررسى مجدد قرار داده است و فهميده است كه ارتباط با ايران با منافع سهامداران اين شركت در تضاد است. بدین ترتیب این سومین موسسه مالی بین المللی است که طی روزهای اخیر فعالیتهای خود را با رژیم اسلامی قطع می کند.

&&&

منابع:بی بی سی و خبرگزاریها