نگاه هفته

(مروری بر مهمترین تحولات ایران در هفته گذشته)

30-10-1384

20-01-2006

تهیه و تنظیم:وریا محمدی

در هفته گذشته و بدنبال آنکه فرانسه با همراهی بريتانيا و آلمان از شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی خواستند تا روز دوم فوريه (سيزدهم بهمن) آينده نشستی اضطراری تشکيل دهد و در مورد ارجاع پرونده اتمی ايران به شورای امنيت سازمان ملل متحد تصميم گيری کند و در حالی که رويارويی ميان ايران و غرب بر سر فعاليت هسته ای اين کشور در حال شدت گرفتن است، سرگئی لاوروف وزيرخارجه روسيه خواستار اتخاذ رويکردی محتاطانه نسبت به اين رويارويی شده و به کشورهای درگير توصيه کرد که روی مسائل حساس همچون زمان ارجاع پرونده اتمی ايران به شورای امنيت سازمان ملل متحد و زمان اتخاذ تصميم عليه ايران در اين شورا پافشاری نکنند.لاوروف پس از ديدار با همتای فرانسوی اش، فيليپ دوست بلازی در مسکو به خبرنگاران گفت که تعامل با ايران بر سر برنامه هسته ای اين کشور بايد مبتنی بر اين باشد که برای جلوگيری از پيمان بين المللی منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای از هيچ کاری دريغ نشود.اين در حالی است که وزيرخارجه فرانسه پيش از ديدار با لاوروف خواستار آن شده بود که دولت روسيه به عنوان فراهم آورنده اصلی فناوری اتمی برای ايران موضع سختگيرانه تری نسبت به اين کشور اتخاذ کند. به گفته فيليپ دوست بلازی، آژانس بين المللی انرژی اتمی تاکنون هشت بار ايران را نسبت به پيمان بين المللی منع گسترش جنگ افزارهای اتمی متخلف شناخته و بايد بسرعت و با سختی نسبت به سياست هسته ای ايران واکنش نشان داد تا دولت جمهوری اسلامی ناگزير شود راه مذاکره با غرب را در اين زمينه در پيش گيرد. همزمان با سفر وزيرخارجه فرانسه به روسيه، کاندوليزا رايس وزيرخارجه آمريکا بار ديگر تأکيد کرد که زمان آن فرارسيده است که پرونده اتمی جمهوری اسلامی به شورای امنيت سازمان ملل متحد سپرده شود.رايس که به کره جنوبی سفر کرد پس از ديدار با بان کی مون وزيرخارجه اين کشور به خبرنگاران گفت که تاکنون به ايران فرصت و امکان کافی داده شده تا اختلاف هسته ای اش با غرب را از راه گفتگو حل کند و ثابت کند که به دنبال دستيابی به سلاح اتمی نيست. از سوی ديگر و در هفته گذشته در هند که تحريم اقتصادی ايران به لغو قراردادهای عمده ای برای تأمين انرژی اين کشور می انجامد، هيئتی به سرپرستی نيکلاس برنز معاون سياسی وزارت امورخارجه آمريکا در حال گفتگوهايی با مقامات هندی شد که بنابر گزارشها، عمدتاً بر مناسبات ايران و هند متمرکز شده بود.برنز از هند خواست که غرب را در کشاندن ايران به شورای امنيت همراهی کند و گفت همه ما بايد بار ديگر در مورد روابطمان با ايران فکر کنيم. تارو آسو وزيرخارجه ژاپن نيز طی گفتگوی تلفنی با منوچهر متکی وزيرامور خارجه ايران به او هشدار داد که اگر کشورش تصميم گيريهای خود را تنها بر اساس اطلاعاتی که به نفع خود می يابد انجام دهد، مرتکب خطا خواهد شد.او در اين گفتگوی تلفنی که چهارشنبه شب انجام شد گفت جوی را که در حال حاضر ايران را فراگرفته است دچار وخامت چشمگيری می بيند.

&&&

روز دوشنبه هفته گذشته، 16 ژانويه، وزارت ارشاد در ايران، که وظيفه نظارت بر فعاليت رسانه ها در جمهوری اسلامی را داشته و مسئول صدور مجوز برای کار رسانه های خارجی در اين کشور است، اعلام داشت که فعاليت شبکه آمريکايی سی ان ان را به دليل تحريف اظهارات آقای احمدی نژاد در نشست خبری روز شنبه اين هفته لغو کرده است.اطلاعيه وزارت ارشاد به نحوه خبر رسانی سی ان ان در سال های اخير نيز نيز اشاره کرد و با متهم کردن اين شبکه به "اقدامات خارج از چارچوب اخلاق حرفه ای" و "تحريف قابل تامل اظهارات روز شنبه رييس جمهوری اسلامی"، اعلام داشته بود که فعاليت رابط خبری شبکه در تهران تا اطلاع ثانوی متوقف می شود.همچنين، وزارت ارشاد گفته بود که خبرنگاران سی ان ان نيز تا اطلاع بعدی حق سفر به ايران را ندارند و تجديد نظر در اين تصميم منوط به ارزيابی عملکرد حرفه ای آينده اين شبکه در زمينه انعکاس رويدادهای ايران خواهد بود.به دنبال این ماجرا محمود احمدی نژاد ، خواستار لغو دستور تعطيل دفتر شبکه تلويزيونی سی ان ان آمريکا در تهران شد.روز سه شنبه، 17 ژانويه، غلامحسين الهام، رييس دفتر رييس جمهوری، با ارسال نامه ای به وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن اشاره به يادداشت رييس جمهوری به وی اطلاع داد که در پی تعطيلی موقت دفتر شبکه سی ان ان در تهران به دليل آنچه که وی آن را تحريف سخنان رييس جمهوری خواند، آقای احمدی نژاد خواستار لغو اين دستور شده است. به گزارش خبرگزاری دولتی ايران - ايرنا - در يادداشت رييس جمهوری در اين زمينه آمده بود که: ما اطلاع رسانی صحيح را درجهان امروز لازمه آگاهی و رشد سياسی و تعامل سازنده ميان ملت ها می دانيم و رسانه ها مهمترين عامل انتشار اطلاعات صحيح هستند.وی گفت که گرچه تحريف آشکار سی ان ان بر خلاف رسالت رسانه ها در آگاه سازی ملت هاست اما با توجه به عذرخواهی اين شبکه، لازم است به دفتر آن اجازه ادامه فعاليت داده شود. توقف فعاليت سی ان ان در تهران در رسانه های محافظه کار جمهوری اسلامی انعکاسی گسترده داشت.روزنامه کيهان در شماره روز سه شنبه خود نوشت که اشتباه مترجم سی ان ان عمدی بود زيرا که اين دستگاه خبری از تاثير سخنان رييس جمهور ايران در افکارعمومی جهان نگرانی داشت.روزنامه جمهوری اسلامی نيز خانم امان پور خبرنگار ایرانی تبار این شبکه را به حمايت از آمريکا و اسرائيل متهم کرد و آنچه را که حضور وی در نشست خبری احمدی نژاد دانسته مورد اعتراض قرار داد و نوشت چنين چيزی در دولت اصولگرا قابل قبول نيست.

&&&

در هفته گذشته و در پايان ديدار رسمی رييس جمهوری تاجيکستان از ايران دو طرف بر تحکيم روابط تاکيد نهاده و چند سند همکاری متقابل را امضا کردند.امامعلی رحمانف، رييس جمهوری تاجيکستان، روز دوشنبه، 17 ژانويه، برای ديداری رسمی وارد تهران شد و در طول اقامت در ايران با رييس جمهوری، وزير خارجه و تعدادی ديگر از مقامات ارشد جمهوری اسلامی ملاقات کرد و بعد از ظهر روز چهارشنبه با بدرقه رسمی محمود احمدی نژاد، تهران را ترک گفت. رحمانف همچنين با خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، ديدار کرد.معمولا ملاقات با خامنه ای در برنامه سفر مقامات ارشد خارجی به تهران گنجانده می شود.قبل از بدرقه رييس جمهوری تاجيکستان، تعدادی سند همکاری و يادداشت تفاهم بين دو کشور امضا شد.به گزارش خبرگزاری دولتی ايران - ايرنا - اسناد و يادداشت های امضا شده شامل مبادله وام بانکی، همکاری در زمينه استاندارد کالا، همکاری های حمل و نقل، قراداد اجرايی احداث سد و نيروگاه سنگ توده 2، همکاری در زمينه انرژی و همکای وزارتخانه های امور خارجه دو کشور بوده است.قرار بود رحمانف همراه با حامد کرزی، رييس جمهوری افغانستان، در سفر به تهران در يک همايش مشترک شرکت کند که گفته می شد به موضوع های فرهنگی سه کشور در زمينه زبان فارسی ارتباط دارد.با اينهمه، رييس جمهوری افغانستان اعلام داشت که سفر خود به تهران را لغو می کند و مقامات افغانستان علت آن را بارش برف و مشکلات فنی عنوان کردند.برخی از منابع گفتند که در حاليکه فعاليت های هسته ای جمهوری اسلامی باعث بروز مشکلاتی در روابط خارجی اين کشور شده است، رييس جمهوری افغانستان ترجيح داده در اين زمان از برقرار تماس با همتای ايرانی خود اجتناب ورزد که در بعضی رسانه های غربی عامل بروز بحران اخير قلمداد شده است.همچنين، اين ديدگاه، از جمله در بعضی نشريات ايران، مطرح شد که احتمالا مقامات غربی، به خصوص آمريکاييان، کرزی را تحت فشار قرار داده بودند تا از سفر به ايران خودداری ورزد اما سفير افغانستان در تهران در مصاحبه ای اين نظر را تکذيب کرد.

&&&

در هفته گذشته داوود دانش جعفری وزير اموراقتصادی و دارايی ايران اخبار مربوط به مسدود شدن داراييهای کشورش در بانکهای اروپايی و اقدام دولت جمهوری اسلامی در انتقال نقدينگی خود از بانکهای اروپايی به آسيا برای پيشگيری از چنين رخدادی را رد کرد و گزارشها و گمانه زنيهايی که در اين زمينه مطرح شده را بحثهای سياسی خواند.دانش جعفری شامگاه چهارشنبه در حاشيه نشستی که اعضای اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران با مسئولان اقتصادی اين کشور داشتند به خبرنگاران گفت که قوانين جهانی اجازه مسدود کردن داراييهای ايران را به اروپا نخواهد داد و اگر اروپاييها دست به چنين اقدامی بزنند، اين اقدام به ضرر خودشان تمام خواهد شد.احتمال مسدود شدن دارايی ايران در بانکهای اروپايی در پی اوج گرفتن بحران هسته ای ايران و در حالی مطرح شده که قدرتهای عمده اروپايی در حال اتخاذ تدابيری برای اعمال فشار بر ايران از طريق شورای امنيت سازمان ملل متحدند و يکی از تدبيرهايی که ممکن است اين شورا در نظر گيرد، تحريم اقتصادی عليه ايران برای واداشتن اين کشور به برآوردن خواسته های غرب در زمينه محدود ساختن فعاليت اتمی خود است.وزير دارايی ايران در عين رد کردن مسدود شدن دارايی کشورش در بانکهای غربی به عنوان بخشی از اين اعمال فشارها، اذعان کرده که برخی از شعب بانکهای خارجی برای ايرانيهای دارنده حساب در اين بانکها محدوديتهايی ايجاد کرده اند.وی در مورد اينکه چه محدوديتهايی برای ايرانيان دارای حساب در شعب بانکهای خارجی ايجاد شده توضيح بيشتری نداد و صرفاً گفت: "اين بحثها مربوط به تحريم بود که با توجه بی نتيجه بودن مذاکرات اخير کشورهای اروپايی، روسيه و چين، اين بخش هم با استقبال جهانی مواجه نشد". به گفته دانش جعفری، اگر برخوردهايی همچون مسدود کردن داراييها با کشورش صورت گيرد، کشورهای نفتی که منابع مالی قابل توجهی دارند و ديگر کشورهای جهان سوم دچار اضطراب خواهند شد و منابع مالی خود را از کشورهايی خارج می کنند و به جای امنتری انتقال می دهند. وزير دارايی ايران همچنين هشدار داد که اگر کشورش تحت تحريم اقتصادی قرار گيرد، کشورهای تحريم کننده بيشتر از ايران آسيب خواهند ديد و يکی از مشکلاتی که برايشان به وجود خواهد آمد، بروز بحران در بخش نفت بخصوص افزايش قيمتها خواهد بود. او به غرب خاطرنشان ساخت که اگر خواسته های ايران در زمينه دستيابی به انرژی اتمی را بپذيرد، هم دنيا از همکاری اقتصادی با ايران و هم ايران از همکاری اقتصادی با غرب استفاده می برد و در مقابل ايران هم اين حق را به مجامع جهانی خواهد داد که بر فعاليت اتمی اش نظارت کنند.

&&&

در هفته سپری شده سازمان اطلاعات خارجی آلمان ( ب. ان. د) با انتشار گزارشی مدعی شد که فاصله ایران با ساخت بمب اتمی بسیار نزدیکتر از آن است که تا کنون تصورمی شد.منابع جاسوسی آلمان می گویند علاوه بر این ایران همچنان یک بازی پنهانکاری را با غرب دنبال می کند. در همین حال، صدر اعظم و وزیر امور خارجه آلمان خواهان اقدام متحد و مصمم غرب در برابر فعا لیت های اتمی ایران هستند. ايران بارها اتهام های غرب داير بر تلاش مخفيانه برای توسعه سلاح های اتمی تحت پوشش يک برنامه صلح آميز هسته ای را رد کرده است.اشپیگل آنلاین، وابسته به هفته نامه سیاسی "اشپیگل" آلمان، در گزارش مشروحی که از گفتگوهای کمیته سیاست خارجی پارلمان این کشور انتشار داده نوشت در نشست محرمانه این نهاد پارلمانی همه منتظر گزارشی بودند که قرار بود در باره فعالیت دو مامور سازمان جاسوسی آلمان در بغداد و همکاری این ماموران با نیروهای آمریکا به اطلاع کمیسیون برسد ولی بجای آن، ارنست اورلاو، رئیس سازمان اطلاعات خارجی یا اداره جاسوسی آلمان، بر خلاف انتظار مسئله بمب اتمی ایران را پیش کشید و در این باره به سخنرانی پرداخت.آشپیگل آنلاین ، نوشت نمایندگان پارلمان با شنیدن اظهارات رئیس سازمان جاسوسی کشور در باره چند و چون برنامه اتمی ایران بهت زده شدند و چند تن از نمایندگان گفتند تازه چشم های ما باز شد زیرا طبق این گزارش پیشرفت ایران در رابطه با ساخت بمب اتم به مراتب بیشتر از آن است که تا کنون تصور می شدبنا بر این گزارش، رئیس سازمان جاسوسی آلمان مشخصا گفته است که ایران احتمالا چند ماهی بیشتر با ساخت بمب اتمی فاصله ندارد و به این ترتیب به این هدف خیلی نزدیکتر از آن است که تا کنون تصور می رفت. در این گزارش آمده است که پیش از این "سیلوان شلوم" ، وزیر امور خارجه اسرائیل هم در ماه سپتامبر گذشته گفته بود که ممکن است ایران طی شش ماه آینده از دانش لازم برای تولید سلاح اتمی برخوردار شود، این در حالی است که منابع دیگر از جمله موسسه مطالعات استراتژیک لندن معتقد است ایران دست کم 5 سال فرصت لازم دارد تا به چنین هدفی دسترسی یابد.مقام های بلند پایه آلمان نیز همچنان به رایزنی های خود در باره دستیابی به یک جبهه متحد برای مقابله با فعالیت های اتمی ایران ادامه می دهند.آنگلا مرکل صدر اعظم این کشور پس از گفتگوهای خود با نخست وزیر فرانسه که در برلین انجام شد به طور تلفنی با جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا در باره طرح اتحادیه اروپا برای نشست هیات رئیسه آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین صحبت کرد. همچنین فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان که روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در قاهره با دولتمردان مصر گفتگو کرد اظهار داشت که آلمان برای ایجاد وحدت نظر و عمل در نشست هیات رئیسه آژانس بین المللی انرژی اتمی تلاش می کند و با رهبران کشورهای عضو هیات رئیسه این نهاد بین المللی سرگرم تبادل نظر است.

&&&

در هفته گذشته خبرگزاری ها از قول مقامات عراقی گزارش می کنند که مقامات ايران قرار است مرزبانهای بازداشت شده عراقی را در مرز شلمچه به عراق تحويل دهند.بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه ايران 8 نفر از مرزبان ها را به همراه جسد نفر نهم به مقامات عراقی تحويل می دهد.گفته شده بود که تحويل اين افراد برای ساعت 12 به وقت گرينويچ تنظيم شده بوده اما هنوز خبری از اينکه اين اقدام به انجام رسيده باشد در دست نيست.خبرگزاری رويتر گفت که تا سه ساعت پس از موعد هم نشانی از مرزبانهای عراقی در مرز ديده نمی شد.استاندار بصره به خبرگزاری فرانسه گفته است که با مقامات ايرانی برای تحويل اين افراد توافق شده است.يک بيانيه وزرات خارجه عراق هم که می گويد سفارت ايران قول داده که مرزبانها آزاد خواهند شد بر سردرگمی موجود افزوده است.بر اساس ادعای مقامات عراقی ايران 9 نفر از ملوانهای گارد ساحلی اين کشور را در اوايل هفته پس از يک درگيری بازداشت کرد.به گزارش خبرگزاری رويترز، کاردار سفارت ايران در بغداد، حسن کاظمی قمی، تاييد کرده است که نيروهای ايرانی، يک شناور عراقی و دو قايق همراه آن را متوقف کرده اند.روز سه شنبه 17 ژانويه، مقام های ايرانی از طريق سفارت اين کشور در عراق، خبر دستگيری 9 سرباز گارد ساحلی عراق در مرزهای آبی دو کشور را رد و نسبت به ادعاهای مقام هایی عراقی ابراز بی خبری کرده بودند.خبرگزاری رويتر در عين حال خبر داده بود که وزير امور خارجه عراق، هوشيار زيباری، در بغداد با کاردار سفارت ايران ديدار کرده و خواستار آزادی دستگير شدگان عراقی شده است. کاظمی قمی که تا اواخر هفته از اظهار نظر در مورد خبر دستگيری خوددرای کرده بود،روز چهارشنبه گفت مشغول بررسی صحت ادعای مقام های عراقی مبنی بر دستگيری 9 نفر از گارد ساحلی اين کشور توسط نيروهای ايرانی است.به گزارش خبرگزاری رويترز، کاردار سفارت ايران در بغداد، حسن کاظمی قمی، تاييد کرد که نيروهای ايرانی، يک شناور عراقی و دو قايق همراه آن را متوقف کرده اند.کاظمی قمی به خبرنگار خبرگزاری رويترز گفته است: " مقام های مسوول در ايران مشغول بررسی اين موضوع هستند و علی القاعده بعضی نکات در ساعات آينده روشن خواهد شد."

&&&

در هفته گذشته محمود احمدی نژاد،به دعوت همتای سوری خود برای بازديد رسمی بامداد روز پنجشنبه، وارد دمشق، پايتخت اين کشور شد.سفر احمدی نژاد دو روز به طول می انجامد و در حالی صورت می گيرد که دولت های ايران و سوريه با مشکلاتی در زمينه روابط خارجی خود مواجه هستند و به خصوص تحت فشار کشورهای غربی و خطر اقدامات تنبيهی شورای امنيت قرار گرفته اند.احمدی نژاد هنگام ترک تهران به مقصد سوريه به خبرنگاران گفت که هدف از اين سفر گفتگو و تبادل نظر با بشار اسد، رييس جمهوری، و ساير مقامات سوريه در زمينه مسايل اقتصادی، فرهنگی، منطقه ای و جهانی است.وی افزود که ايران و سوريه دارای روابطی پايدار و گسترده هستند و در مورد مسايل منطقه ای ديدگاه های روشن و مشترکی دارند.محمود احمدی نژاد سفر خود به سوريه را سفری کاری توصيف کرد که با هدف مذاکره در باره مسايل مختلف منطقه ای و جهانی صورت می گيرد.رييس جمهوری ايران با اشاره به سفر اخير رييس جمهوری سوريه به ايران، که کوتاه مدتی پس از آغاز دوره رياست جمهوری آقای احمدی نژاد انجام شد، گفت که توافق هايی در آن سفر به دست آمد که در ديدار کنونی پيگيری خواهد شد.وی افزود در سفر به سوريه، اسنادی در زمينه های اقتصادی و فرهنگی به امضا خواهد رسيد. خبرگزاری فرانسه طی گزارشی در باره سفر احمدی نژاد به سوریه نوشت سفر احمدی نژاد به دمشق در حالیست که بحران هسته ای تهران افزایش می یابد. سوریه تنها متحد منطقه ای تهران است، اما هر دوی آنها در زیر فشارهای فزاینده بین المللی قرار دارند.این خبرگزاری خاطرنشان ساخت تهران و دمشق هر دو به دلیل حمایت از تروریسم و تلاش برای دستیابی به تسلیحات کستار جمعی، از سوی ایالات متحده آمریکا مورد تحریم هستند.خبرگزاری فرانسه نوشت سفر احمدی نژاد به دمشق پیش از نشست اضطراری شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با هدف ارجاع پرونده هسته ای تهران به شورای امنیت سازمان ملل، صورت می گیرد. سوریه به تازگی به عضویت این شورا درآمده است.

&&&

و سرانجام اینکه در هفته گذشته يك شهروند آلمانى که به همراه دوست فرانسوىاش، در بيست و نهم ماه نوامبر سال گذشته ميلادى از طرف ماموران ايرانى دستگيرشد، محاكمه و طبق اخبار ناموثق به ۱۸ ماه حبس محكوم گرديدند. حكم دادگاه اما هنوز نه به دست وكيل مدافع اين شهروند آلمانى و نه به سفارت آلمان در تهران رسيده است. خبرگزارى آسوشيتدپرس، از قول همسر دونالد كلاين، شهروند آلمانى كه در ايران دستگير و محاكمه شده ، گزارش داد كه او به ۱۸ ماه زندان محكوم شده است. كارين كلاين، همسر اين شهروند آلمانى به خبرنگار آسوشيتدپرس گفت كه وزارت امور خارجه ى آلمان اين خبر را به او اطلاع داده است. وكيل آلمانى كلاين در رابطه با اين پرونده به خبرنگار آسوشيتدپرس گفت: اين خبر هنوز تاييد رسمى نشده ، زيرا حكم محكوميت بطور رسمى ابلاغ نگشته است.دونالد كلاين، اين شهروند ۵۲ سالهى آلمانى كه مجسمهساز است به همراه همسر و يك دوست فرانسوى خود، در بيست و نهم ماه نوامبر سال گذشته ميلادى در سفرى تفريحى به امارات متحده عربي، به ماهيگيرى در درياى آزاد مىپردازد و ناخواسته به حريم آبهاى ايران وارد مىشود و از طرف ماموران ايرانى دستگير، محاكمه و محكوم مىگردد.وزارت امور خارجهى آلمان اعلام كرده است كه سفراى آلمان و فرانسه از دولت ايران خواستهاند تا هر چه زودتر نظر دادگاه را در مورد اتباع اين دو كشور كه دستگير شددهاند ابراز دارد.كارين كلاين، همسر اين شهروند آلمانى به خبرنگار راديوى غرب آلمان گفت كه عليه اين راى دادگاه با تمام وجود اعتراض خواهد كرد. او گفت نبايد كسى كه هيچ تقصيرى ندارد به ۱۸ ماه زندان محكوم شود.كوبلر، وكيل مدافع دونالد كلاين گفته است كه موكلش در روز پنجم ژانويه در شهر بندر عباس محاكمه شده و بنابر قوانين جارى قاضى دادگاه بايد ۷ روز بعد حكم را صادر مىكرد. به هر حال تا كنون حكم دادگاه نه به دست وكيل كلاين در تهران و نه به سفارت آلمان در تهران رسيده است.

منبع:گزارشات روز بی بی سی

http://www.koorso.blogfa.com/