مجلس موسسان هندوراس گامی در راستای رهائی زنان خواهد بود

 

 

مصاحبه با برتا کاسرس

 

ترجمه آزاده ارفع

 

مقدمه مترجم!

کودتا در هندوراس بر خلاف محاسبه کودتاگران جنبش مقاومت گسترده ای را بر انگیخته است. جنبشی که زنان را در راس مقاومت علیه کودتا قرار داده است. کشور ما نیز از خرداد ماه امسال با کودتائی در داخل ساختار استبداد مذهبی حاکم مواجه شده که زنان نیز به همین نسبت نقش مهمی در مقاومت دولت کودتا و دستگاه ولایت دارند.

بهمین خاطر تجربیات مبارزات زنان هندوراس می تواند برای مبارزه زنان ایران نیز نکات قابل توجهی داشته باشد.

"برتا کاسرس" از جمله رهبران برجسته جنبش زنان و جنبش مقاومت علیه دولت کودتا می باشد. او در این مصاحبه به چندین نکته بسیار مهم تاکید میکند که بسیار روشن گر هستند:

 

  • زنان هندوراس علیرغم سرکوب های شدید در مقاومت علیه کودتا در صف مقدم قرار دارند .
  • زنان هندوراس دارای سازمان های مستقل خود بوده و این سازمان ها در "فمینست ها در مقاومت" گرد هم آمده اند. آنها ضمن حفط استقلال خود در عین حال  در سازمان های توده ای سراسر ی دیگر  نیز فعالند.  مثلا" برتا خود از رهبران " شورای مدنی سازمان توده ای و بومیان هندوراس" و "جبهه ملی علیه کودتا" می باشد.
  • تاکید اساسی زنان فمینیست هندوراس بر مبارزه طبقاتی است. یعنی مبارزه  زنان را در چارچوب مبارزه طبقاتی   جستجو میکنند . چنانچه برتا در مصاحبه خود تاکید میکند که "هیچ کس برای زنان فقیر حق  تصمیم گیری ندارد .".
  • درخواست های زنان بومی و ملیت های مختلف نیز مورد توجه زنان فمینیست میباشد.چنانچه بخش بزرگی از سازماندهی حرکت های اعتراضی نیز در این مناطق متمرکز است . زنان بومی برای شرکت در تظاهرات  به پایتخت می آیند. نژادپرستی چهره خودش را در مناطق بومی خودش را بطور عریان به نمایش میگذارد. زنان فمینیست نیز به این مسئله توجه بسیار از خود نشان داده  و علیه این بی عدالتی و سرکوب زنان بومی درعرصه سازماندهی فعال هستند.
  • جنبش فمینیستی هندوراس درخواست های خود را برای تغییر قانون اساسی و فمینستی کردن آن را در سطح جامعه  مطرح کرده است و معقتد است که  مسئله زنان پاسخ خواهد گرفت که مجلس موسسان تشکیل شده و قانون اساسی را از نو تدوین کند.

·         همبستگی بین المللی جایگاه ویژه خود  در جنبش زنان فمینیست هندوراس دارد. آنها  میان  سازمان های بین المللی رسمی مثل "سازمان ملل" و "سازمان کشورهای آمریکایی" با جنبش های توده ای و فمینیستی که در سطح بین المللی از آنها جنبش مقاومت حمایت می کنند تفاوت قائل بوده ودومی را متحد طبیعی خود میدانند.

 

**********

 

"برتا کاسرس" (1) از اعضای رهبری" شورای مدنی سازمان توده ای و بومیان هندوراس" (2) و" جبهه سراسری علیه کودتا" می باشد. این مصاحبه توسط " لورا کارل سن" و " سارا لوورا"  در تاریخ 19 آگوست 2009 در تگاسیگالپا پایتخت هندوراس انجام شده است.

 

سوال:چگونه زنان در جنبش شرکت کردند؟

 

حتی در فضاهائئ که مترقی نامیده می شوند  مشکلات برای زنان همچنان وجود دارد. ما زنان با سلطه پدرسالاری  و خانه نشین کردن زنان مواجه هستیم. سازمان های درون جنبش هم ازاین قاعده مستثنی نیستند.

 

من فکر میکنم شرکت و حمایت زنان از جنبش علیرغم فشارهائی که به آنها اشاره کردم قادر شده است  تا حدود زیادی اشکال مختلف سلطه بر زنان را در هم بشکند . زنان قوی و برجسته کشور از  شمال گرفته تا  ، غرب ، مرکز ، ساحل آتلانتیک و تا اینجا( پایتخت) با مشارکت " در جبهه سراسری علیه کودتا"  قدرت رهبری خودشان را در سطح کشور به نمایش نهاده اند.

 

ما همچنین شاهد زنانی هستیم که مستقیم در مبارزه شرکت میکنند. ما شاهد این هستیم که بیشتر از نصف شرکت کنندگان  در راه پیمایی ها و بسیج های  توده ای زنان هستند. و بخصوص در راه پیمایی هائی که بیشترین سرکوب ها در آنها صورت میگیرد.

 

 نکته ای وجود دارد که ما همواره آن را یادآور می شویم .  مشارکت قوی و قهرمانانه  زنان تنها در راه پیمایی ها نبوده است.آنها در دفاع از خود و مقابله با  سرکوب کنندگان نیز بسیار قوی عمل کرده اند. برای مثال این زنان بومی هستند که در هنگام تهدید ات قوای نظامی و سربازگیری اجباری جوانان، با ارتش به طور مستقیم درگیر می شوند.

 

از این طریق میشود دید که زنان چگونه در عرصه های مختلف در جنبش مشارکت دارند: ، ارتباطات، تعلیم و تربیت، تبلیغات ، طراحی استراتژی برای جنبش ، ارزیابی از اوضاع ،  پیشبرد  مباحثات درباره آن که  چگونه باید پیشروی کرد و مشارکت در  تجزیه و تحلیل جمعی از سناریو های مختلفی  که می تواند درکشور ما عملی شود.

 

سوال:چگونه زنان در این مبارزه سهیم شدند؟ اگر من یک زن هندورایی بودم ، چرا باید برای یک  مجلس موسسان جدید مبارزه میکردم؟

 

اولامبارزه ما بعنوان  یک زن به معنای مقابله با استبدادی است که بر پایه اشکال مختلف سلطه گری بنا شده است. ما گفته ایم  که دیکتاتوری نه فقط سرمایه داری مخرب و نژاد پرستی  بلکه پدرسالاری را نیز تقویت کرده است. بنابراین ما فکر میکنیم مقاومت ما به مثابه زنان به معنای یک گام فراتر رفتن ، به سوی یک نگرش استراتژیک همه جانبه و چشم انداز درازمدت تر، در مبارزه برای کشورمان است.

 

انعقاد مجلس موسسان ملی یک هدف اساسی برای زنان است. برای اولین بار ما قادر خواهیم شد سابقه ایی برای رهایی زنان پی ریزی کرده و شروع به در هم شکستن سلطه پدرسالاری نمائیم. قانون اساسی کنونی هندوراس حتی برای یک بار هم که شده نامی از زنان نیاورده. بنابراین برای احقاق حقوق انسانی ، حق تولید مثل ، حقوق جنسی ، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زنان باید بطور واقعی علیه این نظام سلطه ضدزن به مبارزه برخواست.

 

بنابراین  ما ، زنان، خواهان شرکت فعال در این جنبش تا  به ثمر رساندن آن  هستیم. ما نمی خواهیم فقط نظاره گر و یا یک بخش جدا افتاده جنبش  که زندانی یک تجزیه تحلیل سرودم بریده و خنثی است، باشیم. ما خواهان آن هستیم که در تصمیم گیری ها به مثابه بازیگر اصلی نقش ایفا کرده و در مباحثات مشارکت داشته باشیم.  

 

من فکر می کنم که این مباحثات یکی از سخت ترین مباحثات خواهد بود زیرا بخش های بنیادگرا و مرتجع را به مقابله فرا می خواند.بنابراین ما زنان باید آگاه باشیم که با یک چالش بزرگ روبرو هستیم :  ما دیگر اجازه نخواهیم داد که دیگران برای اکثریت  زنان فقیر تصمیم بگیرند. برای این که روشن است که  این مبارزه همچنین مبارزه ای میان  فقرا  و اغنیا  و مبارزه ای میان زنان فقیر و زنان ثروتمند می باشد . ما باید این را هم بدانیم که این مبارزه برای ما  موقعیت های زیادی خواهد آفرید  و بنابراین است که  بیشتر از هر موقع دیگر احتیاج به مجلس موسسان داریم.

 

سوال : زنان باید از چه برنامه ایی دفاع کنند؟

 

پدرسالاری مختص سیستم سرمایه داری نیست، درسته ؟ و همینطور فقط به یک فرهنگ  خاص هم تعلق ندارد . ماباید  به سمت یک قانون اساسی جدید حرکت کنیم. روندی که طی آن باید اعتقاداتمان را دوباره باز تعریف کنیم. این آغازی است برای برچیدن بساط تفکری که بنا بر آن  دیگران حق تصمیم گیری بر بدن ما را  داشته باشند وآغازی است برای  تضمین این که زنان صاحب اختیار  بدن خود هستند. این هم  یک اقدام و هم یک درخواست سیاسی میباشد.

 

حق تضمین شده دسترسی به  زمین ، فرهنگ ، بهداشت، آموزش ، هنر، مشاغل با منزلت و درخورشان زنان عناصری هستند که ما باید آنها رادر روند  ایجاد مجلس موسسان،  که امر رهایی را برای ما به ارمغان خواهد آورد،  بدست آوریم.

 

سوال: 52 روز بعد از کودتا چه اتفاقی برای زنان افتاد؟

 

 در همه نظام های  دیکتاتوری سرکوب انواع و اقسام خشونت  و از جمله خشونت علیه زنان را دامن می زند   و هندوراس نیز از این قاعده مستثنی نیست. ما این واقعیت را  بویژه در میان زنان روستایی ، بومی و سیاه پوست  شاهد هستیم که چگونه  حق آزادی اجتماعات آنان  با خشونت سرکوب می شود. ما شاهدیم که چگونه زنان بومی  منطقه"لاسایبا" که در شمال کشور قرار دارد  توسط ارتش ممنوع الخروج شده و کسی حق ترک منطقه را ندارد. ارتشیان به زنانی که می خواستند نزد ما بیایند گفتند که آنان حق خروج از منطقه را ندارند.حقوق بشر در این منطقه بطور باورنکردنی نقض شده است. این را می توان از برخورد نظامیان به اتوبوسی که می خواست زنان بومی منطقه  را به پایتخت بیاورد مشاهده کرد. نظامیان با دیدن این اتوبوس احساسات نژادپرستانه اشان گل کرد. یکی از سربازان وارد  اتوبوس شد و گفت که آنها باید پیاده شوند زیرا حق رفتن به پایتخت و حرکت از این جا راندارند. 

 

زنان بومی و مسن که دستگیر و در بازداشتگاه های غیرقانونی نگاه داشته شده بودند تحت آزارهای جنسی قرار گرفته اند. زندانبانان  به بهانه های مختلف به بدن های آنها دست اندازی می کردند به طوری که این کار موجب صدمات روحی وجسمی آنان می شد. و یا  به آنها میگفتند که: ما  ناچاریم که "بدن" شما را نگاه کنیم. شما اسلحه تان را آن جا مخفی کرده اید..."

 

 مثال دیگر،  در منطقه سان فرانسیسکو اوپالاکا ،  که یک منطقه بومی است  مردم و بویژه زنان  توسط ارتش زیر فشار و تهدید قرار گرفته و به آنها گفته میشود که اگر برای راه پیمایی منطقه را ترک کنند بچه های آنها را به زور به سربازی خواهند برد. این راهی  برای تهدید و زیر فشار قرار دادن و خانه نشین کردن  زنان بومی بود تا از شرکت آنان در تظاهرات جلوگیری نمایند. ارتش میداند که هر وقت زمان مقاومت فرا برسد زنان در راس قرار خواهند گرفت. در هندوراس مبارزه جدی علیه سربازگیری اجباری درجریان است. در سال 1992 زنان و جوانان در راس مبارزه  برای لغو خدمت سرابری اجباری بود ه اند. 

 

  نقض حقوق بشر خیلی گسترده است که از میان آنها می توان پیگرد خانواده ها و سازمان هایمان ، کنترل ارتباطاتمان و تهدید ات دائمی و سیستماتیک را نام برد. این واقعیتی است که ما در این کشور شاهدش هستیم و به این علت است که" کمیسیون حقوق بشر کشورهای آمریکایی" به ا ین جا آمده که این وضعیت را به طور مستقیم  ببیند و متوجه شود که آن چه که گفته می شود داستان ساختگی نیست.  

 

سوال :آیا شما خودتان شخصا مورد خشونت قرار گرفته اید؟

 

سه روز قبل از کودتا - من باخانواده ام در" لااسپرانزا" زندگی میکردم، با مادر و پسرم- خانه ام بوسیله پلیس لباس شخصی  مسلح و مجهز به بی سیم و تلفن دستی به  محاصره در آمد.آنها ما را اذیت کرده و وشبانه روز خانه مارا زیر نظر داشتند. در موارد متعددی ارتش و پلیس به خانه من ریختند. آن هم زمانی که اطلاع داشتند که  فقط مادرم و دو پسرم در خانه هستند. در حاکمیت دیکتاتوری اجبارا" همیشه  باید  حاضر و آماده و هوشیار  بود . ما می دانم که دستگاه حاکم یک دیکتاتوری سرکوبگر است، همانطور  که ما  انتظارش را داشتیم، ولی ما به مبارزه مان ادامه می دهیم زیرا مرعوب نشده ایم.  

 

سوال: شما در باره حضور گروه های بین المللی زنان چه فکر میکنید و نقش آنها در اینجا چه خواهد بود؟

 

ما برای همه  هیئت های نمایندگی که به این جا بیایند ارزش برابر قائل هستیم  ولی در عین  حال میدانیم که هئیت های نمایندگی زنان بیشتر در گیر مسائل هستند، تعهد بیشتری دارند  و در یک اتحاد طبیعی و استراتژیک با ما قرار دارند. آنها رفقای ما هستند- آنها خارجی هایی نیستند که فقط نقش ناظر را داشته باشند، بلکه آنها آگاه هستند که چرا ما مبارزه میکنیم ،اهداف  و آرمان ما چیست و  تعهد چه معنایی دارد. آنها نه برای  نظاره گر ی بلکه برای پیوستن  به ما در این پیکار نزد ما می آیند. این برای ما بسیار مهم است. در حالی که میانجگری شکست خورده است جامعه بین المللی چه نقشی می تواند داشته باشد؟ من تمایزی در میان جامعه بین المللی قائل هستم.

 

 از یک طرف جامعه بین المللی  رسمی را داریم مثل "سازمان کشورهای آمریکایی"(3)،  "سازمان ملل متحد"  و دولتها را. ما انتظار داریم که آنها به گفتمان  خود درباره دمکراسی به گفتمان" سازمان کشورهای آمریکایی" و "سازمان ملل متحد" پای بند بوده و به تصمیماتی که تا کنون اتخاذ شده است، متعهد باشند.مسئولیت نجات کشور، بازگشت به قانون اساسی و آغاز یک روند جدیدی از  دموکراسی در شمار مسئولیت های جامعه بین المللی است. ما درعین حال شاهد  مداخله  مستقیم دولت هایی مثل آمریکا هستیم.آنها  از پنتاگون ، سیا و همه عوامل تروریستی علیه انقلابیون استفاده میکنند و همه سازمان ها و دولت های مردمی را بی ثبات می نمایند  و این را با یک هدف روشن یعنی برای راه انداختن کودتا ها علیه قاره ما ، علیه جنوب، انجام می دهند.

آنها اشتباها" تصور کردند که هندوراس ضعیف ترین حلقه است،. آری آنها اشتباه کردند  برای این که  هندوراس   وارد روند مشارکت در قاره ، ادغام در آلبا، و روابط بیشتر با جنوب و کشورهای کارائیب شده است . آنها اشتباه کردند و ارزیابی  شان اشتباه بود.آنها گفتند که مقاومت تنها دو روز طول خواهد کشید و آنها در اشتباه بودند. مردم نشان دادند که نه فقط برای 52 روز بلکه برای  یک مبارزه طولانی آماده هستند.

 

ما از جامعه بین المللی انتظار داریم که مسئولیت بپذیرد و به مسائل هندوراس به مثابه یک مسئله ثانوی برخورد نکند. ما فکر میکنیم  آن چه که در هاییتی اتفاق افتاد می تواند در مورد هندوراس نیز به وقوع به پیوندد. در ارتباط با  هائیتی ( کودتا علیه رئیس جمهوری منتخب هائیتی آریستید- مترجم ) رسانه های بین المللی واکنش نشان دادند. اما این واکنش بسیار محدود بود و از آن پس سکوت حاکم شد.  

 

از طرف دیگر ماخواهان جنبش همبستگی بین المللی هستیم که فعالانه در کنار ما باشند و با ما همراهی کنند. برای ما هر گونه کمکی از طرف این جنبش همانقدر مهم است که راه پیمایی های هر روزه ما در اینجا. جنبش بین المللی باید به "سازمان  کشورهای آمریکایی" و دولت هایشان  برای  اعمال تحریم  علیه رژیم های  کودتا و وادار ساختن آنها به پیروی از قطعنانه های "سازمان کشورهای آمریکایی" و "سازمان ملل"  فشار بیاورند.باید تلاش شود  از طریق رسانه های مستقل و معتبر جهان  به ما کمک شود. این برای ما بسیار ارزشمند است برای اینکه ما در کشورمان  با ترور و رسانه های دستکاری شده زندگی می کنیم. هر اقدامی – از فرستادن نامه گرفته تا فرستادن  هیئت نمایندگی میتواند برای ما کمک بزرگی باشد. بدین ترتیب  ما میان دو" جامعه بین المللی" تفاوت قائل میشویم. ما میدانیم که جنبش های سیاسی و اجتماعی همیشه با ما خواهد بود.

 

سوال:هیئت نمایندگی زنان فمینیست یک گزارش ارائه خواهند داد. چه چیزی بیشتر از نقض حقوق زنان در 52 روز گذشته  برای گزارش دادن  مهمتر خواهد بود ؟

 

من فکرمی کنم  که شدیدترین وجه سرکوب زنان توسط ارتش اعمال خشونت جسمی، روحی و جنسی به آنها  و نیز  سوء استفاده از بدن زنان می باشد.همچنین ممنوعیت آزادی بیان برای من بدترین نوع تجاوز به حقوق بشر است. ما ازطریق هیچ رسانه زیر کنترل کودتا اجازه بیان نظراتمان را نداریم. ما همچنین حق  آزادی تشکل، آزادی احزاب و آزادی اجتماعات نداریم. احتمال دستگیری و آزار ما همواره وجود دارد حتی زمانی که ما در تشکل های خودمان هستیم.

 

سوال:انتظار شما از این گزارش چیست؟

 

ما انتظار داریم که جنبش هندوراس را با پایه ریزی بنیادهای آن تقویت کنیم . این به چه معناست؟ این یعنی کار در مناطق زندگی مردم و بخش های مختلف شهری.مردم به ما درس بزرگی یاد دادند. آنها در سطح محلی جبهه را پایه ریزی کردند. اما در بعضی جاها این کار انجام نشده است. انجام این کار، اولویت ما  دراین مرحله جدید از جبهه سراسری علیه دولت کودتا می باشد. ما باور داریم که این کار بزرگی است و امیدواریم که جنبش به یک ثبات پایدار دست پیدا کند. جنبشی که یک جنبش طولانی مدت خواهد بود.

 

سوال: برنامه شما در این مرحله چیست؟

 

 از آنجایی که  درخواست های ما تاریخی هستند  ما باید این درخواست ها را تشدید کنیم. ما اینجا درخواست های تاریخی بخش ها، سازمان ها و جنبش های مختلف را  مشاهده میکنیم. من معتقدم که ما بعنوان زن درخواست هایمان را باید بیش از هر زمان دیگر مطرح کرده و به شکل علنی مباحثاتمان  را به میان مردم هندوراس ببریم.آیا مضامین قانون اساسی جدید فمینیستی خواهد بود یا نه ؟ این بحثی است که ما باید آن را در دستور کار مباحثات مربوط به قانون اساسی جدید قرار دهیم.

 

*********************************************************************************************************************

  Berta Caceres - 1

   (Civic Council of Popular and indigenous Organization of  Honduras ) COPINH - 2 

               The Organization of American States (OAS) -  3

 سازمان دولت های آمریکائی که شامل ایالات متحده و کشورهای آمریکای مرکزی و لاتین است که مجموعا" 35 کشور را تشکیل می دهند. بخاطر کودتای اخیر هندوراس عضویت این کشور در این سازمان معلق شده است.  

 ALBA  -    4

آلبا،  یا " اتحاد بولیواری برای خلقهای آمریکائی ما" پیمانی اقتصادی و سیاسی است که میان نه کشور آمریکای لاتین به ابتکار ونزوئلا ایجاد شده است. بولیوی، نیکاراگونه، کوبا، اکوادور و هندوراس و .... دراین پیمان شرکت دارند.