ازدانشگاه تا خیابان!

چند روزبه۱۶آذر۱۳۸۸

روزتجلی شعار"اتحاد- مبارزه- پیروزی" براستبداد حاکم مانده است

امیرجواهری لنگرودی

amirjavaheri@yahoo.com

پرشس اساسی این است آیا مبارزه سراسری دانشجویان درپهنه وصحنه امکان وشرایط موجود وقدرت عنان گسترسرکوب، می تواند ازسد همین سرکوبگری ها گذرکند وخود را با مبارزات طبقاتی اکثریت زحمتکشان جامعه پیوندزند یا نه؟چند روزی به ۱۶آذردرگستره یک اعتراض وسیع وعمق یافته توده ای مانده است. چندروزدیگری که می توان آنراجان مایه یک جنبش همگانی وتاحدی راه گشاشمرد. نبایدازیادبردکه۱۶آذر،به مانندروزقدس وروز۱۳آبان،روزی دولتی وازجنس ونشانه های به جا مانده ازحاکمیت اسلامی نیست. بزبانی مراسم مورد پذیرش رژیم نیست. تنها ازهمین روست که نظام اسلامی درتمامی ۳۰سال گذشته تلاش کرده است،به هرطریقی ازبرگزاری مستقل این روزممانعت به عمل آوردوآنراازسرراه خودبردارد.همانگونه که نظام سلف آنان(دستگاه مختنق پهلوی) نیزاین روزرابا سرکوب ودستگیری وکشاندن تمامیت نیروی گارد دردرون دانشگاهها وکوی دانشگاهها،پاسخ می گفت وساواکش دردرون زندان ها با عربده کشی به دانشجویان دستگیرشده فرمان می راند.به یک عبارت؛روز(۱۶آذر)،با پیشینه دادخواهی چپ وسنت آنان درپهنه رویارویی ها بادیکتاتوری حاکم وبا تجلی شعار( اتحاد – مبارزه - پیروزی ) دربیش ازپنج دهه با فرازوفرودهایی همراه بوده است .

روز۱۶آذرازسال سی و دو(۱۳۳۲) به این سو،روزتاریخی تجدید عهد با جان باختگان این حماسه، سه قطره خون به نام های مصطفي بزرگ نيا،مهدي شريعت رضوي (ازاعضاءرهبري سازمان جوانان حزب توده ايران) واحمد قندچي (عضو جبهه ملي ايران) شمرد که محمد رضا شاه با پهن کردن فرش قرمزی به زیرپای نیکسون ،فرستاده ریئس جمهوروقت امریکا، آیزنهاورگشود وبعدتربامبارزات همه جان باختگان مبارزجنبش دانشجویی کشورایران همراه گشته است.

ازآن روزتا به امروز،مراسم ۱۶اذر،هیچگاه شکل سوگواری وتعزیه گردانی برای این سه مبارزراه آزادی به خود نگرفته است.ازان روزتابه امروزهمه سوسیالیست ها،جانبداران سنت چپ وجنبش آزادیخواهی ایران،به صف می شوند تاجدای ازنگرش نظری گروه،جمعیت،حزب،سازمان خویش، موجودیت این روزوجنبش دانشجویی ومطالبات آزادیخواهانه آنرادربرابرهرگونه گردنکشی دیکتاتوری ،همچنان زنده بدارند وتلاش نمایند تا این روزرا به روزمبارزه برای صلح، مبارزه برای آزادی وبرابری وعدالت اجتماعی،اتحاد وسیع برضد امپریالیسم ودیکتاتوری وستم ارتجاع واستبداد وروزمبارزه برای پیروزی مردم ونیل به استقلال وتامین حاکمیت ملی دررویارویی با تمامیت رژیم های دیکتاتوری بدل نمایند. هر آنگاه که این جنبش دادخواهی با تنگ نظری گروهی معین غصب گردید آنچنان عوارض سنگینی از خود به جای گذاشت که تا مدت ها خود دانشجویان در پی پرداختن هزینه های آن در تب وتاب به سر برده اند. تنها ازهمین رو است که دراین روزدانشجویان دختروپسر،درطی بیش ازپنج دهه به صف می گردند تابانفی فرقه گرایی ویک جانبه نگری ، گزینش نوعی انتخاب عمل آگاهانه با بی عملی ،وداع گویند . متحد می شوند تا فریاد و مبارزه رابانظاره گری وسکوت عوض نمایند. فراخوان می دهند تا با گزینش مبارزه علیه خفقان و دیکتاتوری ،نماد وفاداری به مردم ومنافع آنان، دوری خویش ازگردن فرازی حاکمان را به نمایش بگذارند.

اما امسال ۱۶آذر،دیگرتنها روزدانشجویان نیست ، بلکه روزملتی به پاخواسته برعلیه دیکتاوری هم است. چرا که ۱۶آذرامسال درشرایطی برپاداشته می شودکه جنبش اعتراضی ودادخواهی مردمان ایران،دوره گذاربویناکی رادر برابر کلیت نظام فاسد وارتجاعی،ضد آزادی وفرهنگ،جمهوری اسلامی ایران راازسرمی گذراند. مردمان ایران عزم خودرادرعبورازسکان رهبری ولایت وهمه سرکوبگریهای آن مصمم می یابندتا ازآن بگذرند ودستگاه جماران نیزبا تمام قوای امنیتی- نظامی- بسیج ولباس شخصی وقوای پیاده وسواره می خواهند به هرقیمتی شده حتی برپایی چوبه های دارخیابانی ،راه انداختن حمام خون،همچنان سلطان جماران باقی بماند. اینگونه است که دادستان کل کشور،محسنی اژه ای با شمشیری ازنیام برکشیده، پنجشنبه ò÷آبان اعلام می دارد: " قوه قضائيه مصمم است تابا تکرارهرگونه ناآرامی تازه، توسط معترضان به نتيجه انتخابات رياست جمهوری ايران به صورت قاطع و بازدارنده برخورد کند."غلامحسين محسنی اژه ای، درگفتگوی ویژه خبری روز،به معترضان هشدارداده است که" ازاين به بعد با هرگونه اقدامی که بنا برادعای وی «موجب اخلال درنظام شود»، بدون هیچ اغماضی برخورد خواهد شد وهیچ عذروبهانه ای پذیرفته نیست" (مطبوعات داخل کشور)

پرسش دیگراین استکه: آیا در۱۶آذرامسال،دانشجویان با چگونه راهکاری خود را روبرو می بینند،باقی ماندن دردرون دانشگاه ویا کوی دانشگاه وسرکردن با نیروی خود، یا گره خوردن با جنبش خیابانی وبهره گیری همه سویه ازتمام ظرفیت هاوتوان سراسری خود درامررودررویی با کللیت رژیم رابه نمایش خواهد گذاشت؟

واقعیت اینستکه؛ تاکنون جنبش اعتراضی عموما درتهران وشهرهای بزرگ وجغرافیای ملی ایران(کردستان- آذربایجان- سیستان وبلوچستان – اهواز و...) تمرکزیافته است. باید این سطح ازبسته عمل کردن راشکست. باید سازماندهی حرکت دانشجویی را نه درسطح تهران بزرگ بلکه به تاسی ازنشانه روی آنچه که در ۱۳آبان امسال شاهدش بودیم، درسطح تمامی استان ها، شهرستان ها وبا درهم شکستن سد جدایی رابطه همه دانشجویان ودرهم تنیدگی همه گرایش های موجود جنبش دانشجویی دربین دانشگاه های دولتی ودانشگاه های آزادسراسرکشورفراهم آورد.واقعیت اینستکه ماامروزدربیش از۲۰۰استان وشهرستان،با ترکیب گسترده دانشجویان درسطح بیش از۵۰۰دانشگاه،دانشکده،مدرسه عالی درسراسرایران پوشش می یابد،روبرو هستیم. باید همه آنان – همانطور که درلیست زیرمی آید - درپیکره هماهنگی وسازمانیابی این مرحله ازمبارزه که هر کدام آنان هزینه سنگینی نیزتا به امروز پرداخته اند ،بتوانند هر یک خود به پایه اساسی اعتراضات سراسری مبدل گردند. آنچه که درفاصله ۱۳آبان به اینسو انجام پذیرفت اگرطی روزهای آینده،به زنجیره پیوند متحد قدرتمند این تحرکات پیشروی مابه حرکت درآید،بیش ازهرچیزماشین سرکوب حکومتیان کند می گردد وقدرت مدافعه و مقاومت مبارزین دردرون جنبش خیابانی فزونی می یابد.امری که دانشجویان طی پیام های خود نیز تا حدی بدان اشاره داشته اند.

تنهاازهمین رو و برپایه گزارشات تاحال منتشرشده – بویژه طی هفته های اخیر- ما شاهد لیستی از احضارها و دستگیری وسیع دانشجویان دراشل سراسری هستیم .ازجمله در:دانشگاههای امیرکبیر- شیراز- ایلام – دانشگاه آزاد تبریز – دانشگاه رازی کرمانشاه- ارومیه – مهاباد- بابل- دانشجویان دانشگاه مازندران - فضاى امنيتى در دانشگاه بين المللى قزوين - چهارمحال و بختیاری – دانشجويان دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد - علم و صنعت تهران - دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران –احضار ۱۸دانشجوی دانشگاه صنعت آب وبرق – دستگیری واحضاردانشجویان دانشگاه خواجه نصیر تهران - دانشجویان دانشگاه صنعتی سهند - دانشجويان واحد ماهشهرپلی تکنيک – دانشگاه شهید چمران اهواز- احضار ۱۵۰دانشجوی دانشگاه آزاد اهواز-دانشگاه صنعت نفت آبادان- دانشگاه آزاد نجف آباد – دانشگاه شهرکرد- دانشگاه صنعتی شاهرود-علامه طباطبایی- ماهشهر- ادوارتحکیم وحدت-دانشگاه گیلان،حدودòðنفرازدانشجویان معترض به سخنرانی ۱۷ آبان صفارهرندی به کمیته انضباطی دانشگاه احضارشده اند. چهره های فعال دانشجویی درلیست نامبرده بالا که – اسناد ومدارک آن موجودوبخشا منتشرنیزشده است –ازمیان این لیست پرشمار،دانشجویان تا به امروزبشکل فردی ودسته جمعی احضار،دستگیروبه زندان برده شدند تارژیم به خیال خام خود،بتوانند با زهرچشم گرفتن ازفعالین جنبش دانشجویی دختروپسرومرعوب کردن آن ها وهم چنین به عقب نشینی واداشتن دانشجویان ازحضوریکایک فعالین درصحنه اعتراضات سراسری ۱۶آذر۸۸، جلو گیرد وباخالی دیدن میدان نبرد،بخواهد سرکوب خشن تری را درسطح سراسری جامعه ایران اعمال کنند .ازیک سوعلیرغم این موج وسیع دستگیری ها،فرمانده ناجادرپاسخ به سئوال گزارشگرخبرگزاری کارایرا ن -ايلنا، درتاریخ۳ آذر۸۸، دررابطه با اقدامات پليس به مناسبت ۱۶ آذر۸۸ گفت: "هنوزبرنامه خاصى كه قرارباشد اتفاق بيفتد اطلاعى نداريم اماهرتجمعى بايد به صورت فراخوان وقانونى اتفاق افتد اگرغيرقانونى باشد پليس با آن برخورد قاطع می كند..." وى درمورد افزايش حضورنيروهاى پليس درسطح خيابانها درروز۱۶آذرادامه داد: "بستگى دارد كه درآن روزچه اتفاقى بيفتد ودرحال حاضرتصورى ازاتفاق آن روزنداريم بنابراين نمی توانم پيشبينى برنامه پليس را ارائه دهم." ازسوی دیگر، این سخن- همانگونه که در بالا آوردم - درشرایطی عنوان می گردد که دادستان کل کشور، محسنی اژه ای اعلام داشته است: " قوه قضائيه مصمم است تابا تکرارهرگونه ناآرامی تازه توسط معترضان به نتيجه انتخابات رياست جمهوری ايران به صورت قاطع و بازدارنده برخورد کند..."درمقابل این قداره کشی بازهم این سئوال مطرح است؛چه سلسله عوامل درهم تنیده ای به همگامی وپیکارپیش برنده جنبش دانشجویی درآستانه ۱۶ آذرامسال و بعد ازآن تا سالگرد انقلاب ،بیش ازپیش به این جنبش یاری می رساند؟

این نکته که رژیم باهمه ابزارسرکوبگریش،قادرنشده تا به امروزجلوی گسترش اعتراضات دانشجویی را بگیرد و دانشجویان باهمه هزینه های گزافی که پرداخته اند،همچنان درصحنه مبارزه اند،خود نشانگراین واقعیت است که حکومتیان،ازیک سوچه میزان دربین دانشگاههاوتوده دانشجویان وگرایشات مختلف درون آنان منزوی هستندوازسوی دیگرهمین امرنشانگرظرفیت بالای اعتراض درجنبش دانشجویی رامعنی می بخشد ونیزنشان میدهد که طی سال های اخیرجنبش دانشجویی ظرفیت توده ای بیواسطه تری یافته است. تجربه تا به امروزمبارزه و هزینه های زندان،شکنجه،اخراج ازدانشگاه ها،ممنوعیت ازترم تحصیلی، ستاره دارشدن وقتل دانشجویان وغیره... این سطح تجربه عینی مبارزه را به یکایک دانشجویان سوسیالیست وترقیخواه آموخته است که تنها با تلفیق دوسطح ازمبارزه مخفی وعلنی وسازماندهی هسته های مبارزاتی با درجاتی چند گانه وبا ظرفیت های مختلف،می تواند این مبارزه دشواررا به پیش برد. این آن نکته ایست که پلیس سیاسی امروزبیش ازگذشته با تمام قوا نسبت به پیشروی این جنبش ،چنگ و دندان نشان میدهد تا به هرطریقی جلوی سازمانگری سراسری این مبارزه را سد کند و نگذارد مراسم ۱۶ آذربه خیابان ها کشیده شود. بایدبرای درهم شکستن چنین مانعی، تنها با تکیه به گسترده ترین سطح اتحاد عمل موقت وپایداروهمسو شدن باعنصر توده ای این مبارزه وهماهنگی و پیوند دانشجویان بشکل توامان برروشن ترین خواست ها ی طیف های منختاف دانشجویی و جامعه انگشت گذارند . باید مضمون این مرحله مبارزه را درسطح توده ای ترین شعارها با خود همراه گرداند وآن خواست آزادی فوری وبی قید وشرط همه دستگیرشده گان جنبش ضد استبدادی وپایان دادن به احضارها وپرونده سازی ها است.دانشگاه هاباید ازوجود نیروهای گارد ولباس شخصی ونیروی سهمیه چماقدارپاک شود. باید اساتید مورد پذیرش دانشجویان به محیط تدریس بازگردندو غیره ...برای مقابله جویی حساب شده، لازم است که توده دانشجوضمن هماهنگی با دانشگاههای گوناگون درتهران بزرگ وکوی دانشگاه،هماهنگ سازی این حرکتها با اقدامات سراسری دربیش از ۲۰۰ شهرستان دانشگاهی،بادرنظرگرفتن تقویت دوسطح رهبری مخفی وعلنی وهمگامی با جنبش اعتراضی زنان،مادران عزاومادران اعدامی وخاوران،مادران ناپدیدشده گان جوانان ومبارزان خیابانی دوره اخیر،خانواده های قتل های زنجیره ای سیاسی روشنفکران وفعالین سیاسی ونویسنده گان، معلمان،پرستاران،کارگران وزحمتکشان،جلب حمایت یکایک آنان،گام های اساسی رابردارند.این مبارزه درشرایط نابرابرامرتقابل توده دانشجوباپلیس سیاسی،تنهابا چنین همگامی،نقشه مندی ،سازمانگری،همراهی با دیگرجنبش های اجتماعی ودریک کلام پیوستن دو سطح ازمبارزات عمومی سیاسی ضد استبدادی با شورش گرسنگان وتهیدستان جامعه ایران ودرهمگامی با هم وآنان سنجید.این آمیزش نقطه امید آفرینی چشمان منتظر میلیون های انسان ایرانی رنج وکارو واژگونی نظام و طالب آزادی وبرابری، دردرون ایران ودرسراسرگیتی ایست. دانشجویان دانشگاه های سراسرایران در۱۶ آدرامسال می باند با کشاندن خود ازدانشگاه به صحنه پیکارخیابانی ، آفرینشگراین تجانس باشد . چنین باد!